درباره بیماری های دهان

مشکلات و بیماری های دهان و گلو ، می توانند بیانگر یک ناراحتی ساده یا در برخی موارد ، مبیّن یک مشکل یا بیماری بسیار جدی باشند.

عموم افراد بر این باورند که پزشکان ، با معاینه و بررسی دهان و دندان ها ؛ صرفا می توانند متوجه بیماری های لثه و دهان شوند.

این در حالی است که پزشک با معاینه وضعیت دهان و دندان ها ، قادر به تشخیص بخش عمده ای از مشکلات سلامت عمومی خواهد بود.

در مقاله پیش رو بر آنیم تا به شایع ترین بیماری های دهان ، که با معاینه وضعیت دهان توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی قابل تشخیص می باشند ؛ بپردازیم.

دیابت

پزشک متخصص گوش و حلق و بینی با معاینه دهان و بررسی دندان های بیمار ؛ در صورت مشاده پوسیدگی دندان های وی ، احتمال خواهد داد که بدن بیمار در پردازش گلوکز با اختلال مواجه است.

زیرا زمانی که بدن قادر به پردازش صحیح گلوکز نباشد ، قند در بزاق ایجاد خواهد شد و این امر به تحریک رشد باکتری های حفره زا در دهان خواهد انجامید که این مسئله می تواند بر ابتلای بیمار به دیابت دلالت داشته باشد.

لازم به ذکر است که تنها بیماری دهان که در پی دیابت رخ می دهد ؛ پوسیدگی دندان ها نبوده و این بیماری می تواند موجب شل شدن دندان ها ، تحلیل لثه ها و خونریزی لثه ها نیز شود.

البته ناگفته نماند که قند خون در بیماران دیابتی ، به طور موثر کنترل گردد ؛ ریسک ابتلا به بیماری های دهان و دندان به حداقل خواهد رسید.

ریفلاکس معده

از دیگر بیماری های دهان که با معاینه دهان و ارزیابی دندان ها قابل تشخیص است ، ریفلاکس معده می باشد.

اگرچه ریفلاکس معده ، سبب ناراحتی مری شده و منجر به سوزش سر دل می شود ؛ اما در صورتی که فرد حداقل ۲ مرتبه در طول هفته دچار ریفلاکس معده شود ، این اتفاق در دراز مدت می تواند بر روی مینای دندان تاثیر سوء گذاشته و حتی سبب از بین رفتن مینای دندان شود.

زیرا هنگامی که ریفلاکس معده رخ می دهد ؛ اسيد معده با pH پايين ، از معده به دهان مي آید و در نتیجه مي تواند به تدریج سبب از بین رفتن مینای دندان شود.

سرطان دهان

از جمله علائم متداول سرطان دهان ؛ می توان به زخم هایی که غالبا بر روی زبان ، کف دهان و نسوج نرم کام ( در پشت زبان ) پدید می آیند ؛ اشاره داشت.

این زخم ها به رنگ سفید و قرمز بوده و معمولا دردی به همراه ندارند ؛ لذا تشخیص آن ها برای خود بیمار مشکل خواهد بود.

بیماری های روده

التهاب روده و ابتلا به بیماری کرون ؛ می تواند سبب ابتلا به بیماری های دهان و متورم شدن لب ها شده و منجر به پیدایش توده هايی سفيد رنگ با هاله قرمز ، در بخش داخلی لب ها شود.

پزشک در صورتی که پس از معاینه دهان و دندان های بیمار ، به بیماری کرون مشکوک باشد ؛ درخواست رادیوگرافی از لثه ها را می دهد تا بدین ترتیب از نبود بيماري لثه اطمینان حاصل نماید.

سرطان زبان

سرطان زبان یکی از انواع سرطان است که شاید نسبت به سرطان های دیگر ؛ ناشناخته تر باشد.

سرطان زبان ، سلول‌های پوستی بافت زبان را درگیر می کند و به همین دلیل از انواع بدخیم سرطان محسوب می شود.

البته باید در نظر داشته باشید که با تشخیص به موقع سرطان دهان ( زمانی که سرطان ، سایر بافت های بدن را درگیر نکرده باشد ) ، می توان جلوی پیشرفت آن را گرفت.

چه عواملی باعث ابتلا به سرطان زبان یا پیشرفت آن می شوند ؟

سرطان زبان به علت های مختلفی ایجاد می شود. شناخت علل و عوامل به وجود آورنده آن در پیشگیری از این بیماری نقش مهمی دارد.

در ادامه مهم ترین این علت ها را نام برده و توضیحاتی در خصوص آن ها ارائه نموده ایم.

 علل ژنتیکی ؛ یکی از مهم ترین دلایل ابتلا به توده های سرطانی زبان محسوب می‌شوند.

از این رو پرسش در مورد سوابق بیماری خانوادگی بیمار ، از اولین سوالاتی است که در این زمینه از بیمار پرسیده می شود.

• نوشیدن مشروبات الکلی و مصرف دخانیات به خصوص سیگار و تنباکو ؛ از عواملی هستند که در ایجاد سرطان زبان بسیار موثر هستند ؛ چرا که دخانیات ، سبب تحریک بافت پوششی مخاط دهان و زبان می شوند و این موضوع ، می‌تواند عامل به وجود آورنده سرطان دهان باشد.
• سبک زندگی و رژیم غذایی ؛ در ابتلا به سرطان زبان ،  بسیار موثر است.
• باید توجه داشته که زندگی همراه با استرس فراوان ، استفاده از مواد غذایی نامناسب و محرک نظیر فست فودها و غذاهای فوق العاده تند ، عدم مصرف کافی سبزیجات و میوه ها ؛ احتمال ابتلا به سرطان زبان را بالا می برند.
• ابتلا به ویروس HIV ؛ افرادی که سابقه ابتلا به این ویروس را دارند ؛ نیز در معرض ابتلا سرطان زبان هستند ، زیرا این ویروس از نوع پاپیلوما ویروس است و ارتباط مستقیم با تومورهای زبانی دارد.
• کهولت سن ؛ از مواردی است که در ابتلای افراد به سرطان ها بویژه سرطان دهان بسیار موثر است.

زبان سیاه

بیماری زبان سیاه از جمله بیماری های دهان و یک وضعیت موقتی و بی خطر است که باعث ایجاد ظاهری تیره ( قهوه‌ای ، برنز ، سبز ، زرد یا سفید ) و پوشیده از مو روی زبان می شود.

این ظاهر تیره معمولا از تجمع سلول های مرده پوست ( پاپیلا ) در سطح زبان که حاوی جوانه های چشایی است ، ناشی می شود.

این پاپیلاها که عموما طولانی تر از حد طبیعی بر روی زبان باقی می مانند ؛ به راحتی می توانند باکتری ها ، مخمر ، تنباکو ، غذا یا مواد دیگر را به دام انداخته و موجب ایجاد لکه بر روی زبان شوند.

بیماری زبان سیاه ، ممکن است نگران کننده به نظر برسد ؛ اما به طور معمول هیچ مشکلی برای سلامتی بیمار در طولانی مدت ایجاد نمی کند و معمولا بدون درد است.

بیماری زبان سیاه ، معمولا با از بین بردن دلایل احتمالی بروز آن و همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان برطرف می شود.