بیماری زبان سیاه چیست و چه خطراتی به دنبال دارد؟

بیماری زبان سیاه یکی از انواع مشکلاتی است که برای این عضو ایجاد می‌شود. زبان دچار تغییرات مختلفی می‌شود که برخی از آن‌ها خوش خیم و برخی دیگر بدخیم هستند. سیاهی این عضو که با نام زبان مودار نیز شناخته می‌شود، معمولا خوش خیم است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. در این مقاله اطلاعات جامعی در مورد این بیماری ارائه داده‌ایم.

بیماری زبان سیاه زبان یک وضعیت موقتی و بی خطر است که باعث ایجاد ظاهری تیره و پوشیده از مو روی زبان می‌شود. این ظاهر تیره معمولاً از تجمع سلول‌های مرده پوست (پاپیلا) در سطح زبان که حاوی جوانه‌های چشایی است، ایجاد می‌شود. این پاپیلاها که طولانی‌تر از حد طبیعی بر روی زبان باقی می‌مانند، به راحتی می‌توانند باکتری‌ها، مخمر، تنباکو، غذا یا مواد دیگر را به دام بیندازند و باعث ایجاد لکه بر روی زبان شوند.

بیماری زبان سیاه ممکن است نگران کننده به نظر برسد، اما به طور معمول هیچ مشکلی برای سلامتی بیمار در طولانی مدت ایجاد نمی‌کند و معمولاً بدون درد است. این بیماری باعث می‌شود روی زبان موهای سیاه و سفید به وجود بیاید. بیماری زبان سیاه معمولاً با از بین بردن دلایل احتمالی بروز آن و همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان برطرف می‌شود.

علائم و نشانه‌های بیماری زبان مودار سیاه شامل موارد زیر هستند.

• تغییر رنگ زبان به سیاه. البته رنگ زبان در این بیماری ممکن است قهوه‌ای، برنزی، سبز، زرد یا سفید نیز باشد.
• تغییر حالت ظاهری زبان به حالت مودار یا پشمالو.
• اختلال در حس چشایی و احساس طعم فلز در دهان.
• نفس بد بو (هالیتوز).
• احساس گزیدن یا قلقلک در دهان در صورت رشد بیش از حد پاپیلاها.

این علائم معمولا بعد از مدتی و با رعایت بهداشت و از بین بردن عامل ایجاد کننده بهبود پیدا می‌کنند. اما در صورتی که نگران ظاهر زبان خود هستید یا علیرغم اینکه روزانه دوبار مسواک می‌زنید و علت ابتلا به زبان سیاه را از بین برده‌اید، هنوز بهبود پیدا نکرده‌اید، بهتر است با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.

بیماری زبان مودار معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که برآمدگی روی زبان به نام پاپیلا بیش از اندازه رشد کند و سلول‌های مرده پوست مانند حالت طبیعی نریزد. این موضوع باعث می‌شود زبان مودار به نظر برسد. موجودات ذره بینی مثل باکتری‌ها می‌توانند روی پاپیلاها جمع شوند و منجر به تغییر رنگ زبان گردند. اگرچه همیشه نمی‌توان علت ابتلا به بیماری زبان مودار سیاه را تعیین کرد، اما معمولا علل احتمالی یا عوامل موثر در ایجاد آن عبارتند از؛

• تغییر در باکتری‌های طبیعی یا محتویات مخمر دهان پس از استفاده از آنتی بیوتیک‌ها.
• بهداشت ضعیف دهان و دندان.
• خشکی دهان.
• استفاده منظم از دهان شویه‌های حاوی مواد اکسید کننده یا تحریک کننده، مانند پراکسید.
• استفاده از دخانیات.
• نوشیدن مقادیر بیش از حد قهوه یا چای سیاه.
• استفاده بیش از حد از الکل.
• داشتن یک رژیم غذایی بیش از حد نرم که به از بین بردن سلول‌های مرده پوست از سطح زبان کمک نکند.

برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله سایت Mayoclinic را مطالعه کنید.

رعایت کردن نکات زیر می‌تواند تا حد زیادی به پیشگیری از ابتلا به بیماری زبان سیاه کمک کند. این روش‌ها حتی در از بین بردن سیاهی زبان تأثیر دارند.

رعایت بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن زبان یک راه مناسب برای کمک به پیشگیری و درمان بیماری زبان سیاه است. برای این کار باید با استفاده از یک مسواک نرم، زبان خود را به آرامی و دو بار در روز مسواک بزنید. با این کار به صورت دستی سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها را از بین می‌برید. استفاده از سوهان کش زبان نیز یک گزینه‌ی بسیار مناسب است. استفاده از سوهان زبان بعد از هر بار مسواک باعث می‌شود سلول‌های پوستی روی پاپیلاهای زبان جمع نشوند. مسواک و سوهان زدن بعد از خوردن غذا کمک می‌کند تا بقایای مواد غذایی و باکتری‌ها در پاپیلا‌ها گیر نکنند. همچنین مسواک زدن بعد از نوشیدن قهوه، چای و الکل به جلوگیری از ایجاد لکه روی زبان کمک می‌کند.

نوشیدن آب

نوشیدن آب به مقدار زیاد دیگر راه آسان برای پیشگیری از ابتلا و حتی درمان زبان سیاه است. این کار به ما کمک می‌کند تا دهان خود را مرطوب نگه داریم. همچنین از تجمع باکتری‌ها و سایر ذرات ریز در بافت روی زبان پیشگیری می‌کند.

جویدن آدامس

جویدن آدامس روش مطمئن دیگری برای جلوگیری از ابتلا به زبان سیاه است. جویدن آدامس‌های بدون قند یا آدامس طراحی شده برای افرادی که دهانشان خشک است، کمک می‌کند تا بزاق بیشتری برای شستن سلول‌های مرده پوست در دهان تولید شود. هنگام جویدن، آدامس به از بین بردن سلول‌های پوستی محبوس شده نیز کمک می‌کند.

رژیم غذایی سالم

داشتن یک رژیم غذایی سالم یک پیشنهاد مهم دیگر برای جلوگیری از ابتلا به بیماری زبان سیاه است. یک رژیم غذایی پر از میوه، سبزیجات ، پروتئین‌های بدون چربی و غلات کامل به شما کمک می‌کند تا تعادل باکتری‌ها را در دهان خود حفظ کنید.

برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله سایت healthline را مطالعه کنید.

بیماری زبان سیاه معمولا به درمان زیادی احتیاج ندارد. در بیشتر موارد، مسواک زدن منظم زبان با مسواک به از بین بردن سلول‌های مرده و لکه‌های پوست در طی چند روز کمک خواهد نمود.

اگر فرد بیمار مشکوک باشد که یک دارو یا رژیم غذایی خاص باعث ایجاد بیماری زبان سیاه در او شده است، باید در این زمینه با پزشک مشورت کند. پزشک برای بهبود وضعیت بیمار می‌تواند رژیم غذایی خاص تجویز کند. همچنین در صورت نیاز می‌تواند داروی ضد قارچی یا ضد باکتری برای از بین برد مخمر یا باکتری‌های دهان تجویز کند. پزشک می‌تواند پاپیلاهای رشد کرده و سرسخت روی زبان را با استفاده از لیزر دی اکسید کربن یا الکترود از بین ببرد.

جمع بندی

بیماری زبان سیاه عوارض چندان مهم و جدی در پی ندارد. این بیماری می‌تواند به دلایل مختلفی همچون عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در افراد مختلف ایجاد شود.

دکتر مریم یعقوبی یکی از بهترین متخصصین گوش، حلق و بینی در تهران به شمار می‌روند. ایشان می‌توانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند و در صورت نیاز به روش‌های درمانی برای از بین بردن سیاهی زبان، اقدامات لازم را انجام دهد. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق را‌ه‌های ارتباطی موجود در سایت مشاوره دریافت کنید.