جراحی گوش

آشنایی کامل با جراحی گوش و تکنیک های آن

گوش در بدن انسان اندامی حسی است که دو وظیفه مهم را بر عهده دارد. شنوایی و حفظ تعادل. این عضو مهم از سه بخش گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی تشکیل شده است. هر یک از این قسمت ها دارای وظایفی است که در نتیجه همکاری آن ها امواج صوتی دریافت شده تبدیل به پالس های الکتریکی شده و این پالس ها از طریق عصب شنوایی به مغز می رسند.

انواع جراحی گوش

جراحی گوش می تواند با دو هدف صورت پذیرد:

1. جراحی زیبایی گوش ( اتوپلاستی )
2. جراحی درمانی گوش

در ادامه با هر یک از انواع این جراحی ها آشنا می شویم.

جراحی زیبایی گوش

جراحی زیبایی گوش که اصطلاحا به آن اتوپلاستی گفته می شود، کمک زیادی به از بین بردن عیوب ظاهری گوش ها می کند. این جراحی عدم تقارن، برآمدگی گوش و اختلاف اندازه و بزرگی گوش ها را اصلاح می کند. به کمک اتوپلاستی تعادل و توازن بین گوش و اجزای صورت ایجاد می شود و شکلی طبیعی به گوش ها می بخشد. زیبا سازی گوش ها می تواند تاثیر بسیار زیادی در اعتماد به نفس فرد ایجاد کند.

جراحی زیبایی گوش با چه هدفی انجام می شود ؟

عمل اتوپلاستی به دلایل مختلفی انجام می شود. مهمترین دلایلی که فرد را به سمت عمل زیبایی گوش سوق می دهد عبارتند از:

• بیش از حد بزرگ بودن و بیرون زدگی گوش ها
• عدم تقارن در اندازه گوش ها نسبت به هم
• عدم رضایت از جراحی زیبایی قبلی
• ترمیم استخوان ها در گوش میانی
• عدم زیبایی ظاهر گوش ها ناشی از تومورهای گوش
• نقص های مادرزادی گوش

جراحی اتوپلاستی چگونه انجام می شود ؟

با توجه به سن و وضعیت جسمانی بیمار یکی از روش های بی حسی موضعی، تزریق مسکن داخل وریدی یا بیهوشی عمومی بر روی بیمار صورت می گیرد.

سپس بسته به مشکل ظاهری گوش برای انجام عمل جراحی برش هایی در قسمت پشت گوش زده می شود.

برش هایی که در جلو گوش صورت می گیرند، برای اینکه پس از جراحی دیده نشوند، در چین های گوش ایجاد می شوند.

سپس به کمک بخیه های قابل جذب داخلی، غضروف گوش تازه فرم گرفته را ثابت می کنند. برای بستن برش های جراحی بیرونی از بخیه های خارجی استفاده می شود.

عمل اتوپلاستی چه عوارضی دارد ؟

پس از انجام جراحی اتوپلاستی ممکن است عوارض زیر را مشاهده کنید :

• ایجاد پارگی در بخیه ها و خونریزی
• عفونت و مشکلات در بهبود زخم های جراحی
• عدم قرینگی گوش ها و برطرف نشدن ایراد ظاهری گوش
• نیاز به انجام جراحی مجدد گوش

جراحی درمانی گوش

علاوه بر جنبه زیبایی جراحی گوش ، این جراحی می تواند با هدف بهبود عملکرد گوش انجام شود. از آن جایی که اختلالات گوش می توانند به شنوایی فرد آسیب برسانند، در صورت بروز علائم غیر عادی در گوش ها، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.

از جمله اختلالاتی که در گوش ایجاد می شود می توان به عفونت و درد گوش، وزوز کردن گوش و ترشحات غیرطبیعی از گوش اشاره کرد.

بیماری های گوش

مهم ترین بیماری های گوش عبارتند از :

• بیماری های با زمینه ژنتیکی
• پاره شدن پرده گوش
• اتو اسکلروز
• عفونت گوش
• اختلال منیر
• وزوز کردن گوش
• پیر گوشی و کم شنوایی

در ادامه با سه اختلال مهم در گوش آشنا می شویم.

اتواسکلروز

اتواسکلروز رشد استخوان به صورت غیرطبیعی در گوش میانی است که با ایجاد اختلال در عملکرد بخش انتقال صدا ( استخوان رکابی ) ، منجر به کاهش شنوایی می شود.

کاهش تدریجی شنوایی ، وزوز کردن گوش و شنوایی بهتر در مکان های شلوغ ، از جمله علائم ابتلا به بیماری اتواسکلروز گوش هستند.

در این اختلال برای درمان ، جراحی روی استخوان رکابی گوش صورت می گیرد.

اختلال منیر

این اختلال بیشتر در افراد با سنین بین ۲۰ تا ۵۰ سال شایع است. منیر یک اختلال درون گوشی است که در نهایت منجر به ناشنوایی می شود.

کاهش شنوایی ، سرگیجه ، وزوزکردن گوش و احساس فشار در گوش ها ؛ از جمله علائم ابتلا به این بیماری هستند.

آلرژی ، وراثت ، میگرن ، عفونت های ویروسی و تروما در سر ، از مواردی هستند که می توانند این اختلال را در بیمار ایجاد کنند.

درمان ابتدا توسط تجویز دارو صورت می گیرد ؛ در مواردی که بدن بیمار به درمان دارویی پاسخ مناسب ندهد ، از جراحی بر روی گوش استفاده می شود.

عفونت گوش

به طور کلی ، عفونت گوش از جمله بیماری های گوش محسوب می شود که تشخیص و درمان آن در صلاحیت متخصص گوش و حلق و بینی می باشد.

التهاب یا در واقع همان عفونت گوش که از آن در پزشکی تحت عنوان ( Otits ) یاد می شود ؛ از متداول ترین بیماری های گوش به شمار می رود.

انواع عفونت گوش

لازم به ذکر است که به طور کلی سیستم شنوایی انسان شامل  سه بخش ذیل می باشد :

1. گوش خارجی : گوش خارجی ( بیرونی ) ، با چشم قابل مشاهده است و لاله گوش ، مجاری گوش و پرده گوش را شامل می شود. گوش خارجی ، ارتعاشات ناشی از صداها و اصوات را گرفته و به پرده گوش منتقل کرده و بدین ترتیب مقدمات شنوایی را فراهم می سازد.
2. گوش میانی : متشکل از استخوانچه های رکابی ، چکشی و صندابی و همینطور صندوق صماخ ( پرده گوش ) می باشد که از طریق استخوان های مذکور می تواند ارتعاشات اصوات را به گوش درونی انتقال داده و از آن جا به کمک اعصاب شنوایی به مغز انتقال دهد.
3. گوش درونی : گوش درونی یا همان گوش داخلی ، واسط بین اعصاب شنوایی و مغز می باشد.

حال آن که عفونت گوش ، می تواند هر یک از بخش های گوش را مورد تهاجم قرار داده و سبب بروز التهاب یا عفونت گوش در آن ها شود.

در ادامه به معرفی انواع عفونت گوش پرداخته و علائم و راه های درمان آن ها را توضیح داده ایم.

• عفونت گوش خارجی

عفونت گوش بیرونی ، معمولا در شناگران و افرادی که به واسطه شغل و حرفه خود در معرض براده های منتشر در هوا قرار دارند ؛ رخ می دهد.

لازم به ذکر است که به عفونت گوش خارجی ، عفونت گوش شناگر نیز گفته می شود ؛ چرا که در افراد شناگر بیشتر اتفاق می افتد.

علائم عفونت گوش خارجی

از بارزترین علائم عفونت گوش خارجی می توان به موارد ذیل اشاره داشت :

• درد گوش و مجاری اطراف آن
• بالا رفتن درجه حرارت بدن ( تب )
• بی حالی
• اختلال شنوایی جزئی
• التهاب غدد لنفاوی مجاور گوش
• خارش و سوزش گوش

درمان عفونت گوش خارجی

داروهای آنتی بیوتیک تایید شده از سوی پزشک معالج ، گزینه مناسبی برای درمان عفونت گوش خارجی هستند.

همچنین ناگفته نماند که شتشوی گوش و تخلیه ترشحات عفونی و چرب موجود در مجاری گوش بیرونی نیز می تواند در راستای درمان عفونت گوش خارجی موثر واقع گردد.

در این جا باید متذکر شد که در برخی موارد افراد به دنبال عفونت گوش خارجی ، دچار زونای گوش می شوند ؛ در چنین مواردی پزشک داروهایی اعم از کورتون و آسیکلوویر برای بیمار تجویز خواهد نمود که باید به دقت و مطابق دستور پزشک به مصرف برسند.

زیرا بیماری زونا در صورت عدم درمان به موقع ، می تواند به فلج عصب شنوایی منتج شده و سبب بروز اختلالات تعادلی و شنوایی در فرد گردد.

• عفونت گوش میانی

عفونت این بخش از گوش ، اغلب در نوزادان و کودکان مشاهده می شود و در پی عفونت ویروسی سیستم تنفسی فوقانی اتفاق می افتد.

عفونت گوش میانی نسبت به عفونت گوش خارجی ، به مراتب خطر بیشتری به دنبال دارد ؛ چرا که می تواند منجر به پارگی پرده گوش و در نتیجه کری فرد شود.

در پاره ای از موارد حتی ممکن است این عفونت به سمت گوش داخلی و مغز حرکت کرده و خطرات جدی تری ایجاد کند.

علائم عفونت گوش میانی

• تب و لرز
• درد ضرباندار و شدید گوش بخصوص در شب
• افت شنوایی
• خروج ترشحات متمایل به سیاه یا زرد رنگ از گوش
• پارگی پرده گوش

• درمان عفونت گوش میانی

با استفاده از داروهای مسکن ، آنتی بیوتیک و قطره های گوش مورد تایید پزشک معالج ؛ می توان عفونت گوش میانی را درمان نمود.

توجه داشته باشید که در صورت مواجهه استخوانچه های گوش میانی با عفونت ، ترشحات چرکی بدبو از گوش ترشح شده و کاهش شنوایی رخ خواهد داد.

اگر چه در این موارد مصرف آنتی بیوتیک می تواند کمک کننده باشد ؛ اما در اغلب موارد نیاز به انجام جراحی ضرورت می یابد.

آیا می توان از عفونت گوش خارجی و میانی پیشگیری کرد ؟

بله ، در افراد دچار پارگی پرده گوش به منظور جلوگیری از بروز عفونت در گوش خارجی باید هنگام شنا و قرارگیری در وان حتما از یک پنبه آغشته به وازلین یا گوشی مخصوص شنا استفاده کنید.

هرگز گوش های خود را با گوش پاک کن و چوب کبریت دستکاری نکنید.

در صورت رویارویی با علائمی نظیر سوزش یا خارش در مجاری گوش و همچنین افت شنوایی ، سریعا به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید.

پیامدها و عوارض جراحی درمانی گوش

جراحی گوش به منظور بهبود شنوایی و رفع اختلالات در گوش انجام می شود. پس جراحی باید بتواند اختلال گوش را برطرف نماید. آسیب دیدن پرده گوش و کاهش میزان شنوایی از جمله مهم ترین عوارض جراحی گوش هستند.

برای این که عوارض بعد از جراحی به حداقل برسند، بهتر است عمل جراحی توسط بهترین متخصص و جراح گوش ، صورت بگیرد.

اقدامات لازم پیش از جراحی گوش

• پزشک پیش از جراحی اتوپلاستی آزمایشاتی را تجویز می کند. تمامی آزمایشات را انجام داده و نتیجه آزمایشات را در اختیار پزشک قرار دهید.
• قبل از جراحی بهتر است استحمام کنید. بعد از جراحی به مدت ۳ تا ۴ روز از خیس کردن سر پرهیز کنید.
• بهتر است تا یک هفته قبل از جراحی از مصرف دخانیات پرهیز کنید.
• مدتی قبل از جراحی از مصرف داروهای ضد التهاب و ضد انعقاد خون پرهیز کنید. این داروها خطر خونریزی در هنگام جراحی را افزایش می دهند.
• اگر دارای بیماری های خاص می باشید، حتما قبل از جراحی پزشک یا جراح را در جریان قرار دهید.

پس از جراحی گوش چه اقداماتی لازم است صورت گیرد ؟

• استفاده از سربند یا بانداژ به مدت یک تا دو هفته بعد از عمل جراحی اتوپلاستی الزامی است. سپس می توانید فقط هنگام خواب از بانداژ استفاده کنید.
• بهترین وضعیت برای استراحت خوابیدن به پشت می باشد. بهتر است به کمک بالش سر را در وضعیت بالاتر از بدن قرار دهید.
• از مصرف نوشیدنی های الکلی و استعمال دخانیات حداقل تا دو هفته بعد از عمل جراحی پرهیز کنید.
• تا مدتی از انجام ورزش و فعالیت های سنگین پرهیز کنید.
• بعد از جراحی از غذاهای نرم و رقیق استفاده کنید. از غذاهای جویدنی پرهیز کنید.
• از فین کردن پرهیز کرده و در زمان عطسه دهان خود را کاملا باز نگه دارید.
• یک هفته پس از جراحی اتوپلاستی برای معاینه به جراح مراجعه کنید.
• زمانی می توانید نتیجه جراحی را مشاهده کنید که کبودی و ورم از بین رفته باشد. این جراحی در اکثر موارد دارای نتیجه رضایت بخش می باشد.

جمع بندی

آسیب هایی که به گوش ها وارد می شوند متفاوت هستند. افراد ممکن است از طرق مختلفی دچار آسیب در گوش ها شوند یا نقص های مادرزادی داشته باشند. جراحی به هر دلیل و با هر هدفی که صورت گیرد، حتما باید توسط جراح ماهر یا پزشک متخصص انجام شود؛ تا نتیجه ای رضایت بخش برای بیمار داشته باشد.