آنچه در این مقاله می خوانید
جرم گوش ماده ای طبیعی و ضروری است که نقش مهمی در محافظت از گوش ایفا می کند. با اینکه بسیاری از افراد تصور می کنند جرم گوش ماده ای زائد و مضر است که باید حتما پاک سازی شود ، اما در واقع این ماده نقش دفاعی دارد و از سلامت گوش محافظت می کند. با این حال ، در برخی شرایط ، تجمع یا انسداد جرم گوش می تواند باعث مشکلاتی از جمله کم شنوایی ، گوش درد یا احساس کیپ شدن شود. در این مقاله از متخصص گوش ، حلق و بینی باتجربه در تهران به طور جامع درباره علت تشکیل جرم گوش ، فواید آن ، علائم انسداد ، روش های درمانی و نکات مهم برای حفظ سلامت گوش صحبت خواهیم کرد.
جرم گوش چیست؟
جرم گوش ماده ای زرد ، قهوه ای یا حتی متمایل به خاکستری رنگ است که توسط غدد چربی و تعرقی موجود در قسمت خارجی کانال گوش تولید می شود. این ماده ترکیبی از چربی ها ، سلول های مرده پوست ، ترشحات غدد و گرد و غبار محیط است که به طور طبیعی به سمت بیرون گوش حرکت می کند.
فواید جرم گوش
بر خلاف تصور عمومی ، جرم گوش نقش های مفید و مهمی در سلامت گوش ایفا می کند:
- محافظت از گوش داخلی در برابر باکتری ها ، قارچ ها و گرد و غبار
- مرطوب نگه داشتن پوست مجرای گوش برای جلوگیری از خشکی و خارش
- جذب و به دام انداختن ذرات خارجی که ممکن است وارد گوش شوند
- خاصیت ضدعفونی کننده و ضد باکتریایی طبیعی
- جلوگیری از آسیب مکانیکی به پرده گوش از طریق ایجاد یک سد محافظ
انواع جرم گوش
جرم گوش در افراد مختلف از نظر بافت و رنگ متفاوت است و معمولا به دو نوع تقسیم می شود:
- مرطوب : معمولا چرب ، چسبناک و زرد یا قهوه ای رنگ است. این نوع بیشتر در نژادهای آفریقایی و اروپایی دیده می شود.
- خشک : معمولا پوسته پوسته و خاکستری رنگ است. در نژادهای آسیایی شرقی و بومیان آمریکایی شایع تر است.
چه عواملی باعث تجمع یا انسداد جرم گوش می شوند؟
در حالت عادی ، جرم گوش به طور طبیعی به سمت بیرون حرکت کرده و بدون نیاز به دخالت خارجی از گوش خارج می شود. این روند خود پاکسازی باعث می شود گوش در برابر آلودگی ها و باکتری ها محافظت شود. اما گاهی برخی عوامل موجب اختلال در این فرآیند طبیعی می شوند و باعث تجمع یا انسداد جرم در مجرای گوش می گردند. استفاده مکرر از گوش پاک کن یا وارد کردن اشیای نوک تیز به داخل گوش ، از جمله دلایل رایج انسداد هستند که به جای خارج کردن جرم ، آن را بیشتر به عمق گوش هل می دهند.
از دیگر عوامل موثر می توان به ساختار گوش اشاره کرد. افرادی که مجرای گوش باریک یا خمیده دارند ، بیشتر در معرض تجمع جرم هستند. همچنین استفاده طولانی مدت از سمعک یا هدفون ، تولید بیش از حد جرم گوش توسط بدن ، و افزایش سن که با خشک تر شدن جرم همراه است ، از عوامل دیگر انسداد محسوب می شوند. ورود مکرر آب به داخل گوش ، به ویژه هنگام شنا ، نیز می تواند موجب سفت شدن و انباشته شدن جرم شود و خروج طبیعی آن را دشوار کند.
علائم انسداد جرم گوش
زمانی که جرم گوش بیش از حد تجمع پیدا کند و کانال گوش را مسدود نماید ، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- کاهش شنوایی موقت
- احساس پر شدن یا کیپ بودن گوش
- صدای وزوز یا سوت در گوش
- خارش یا تحریک در داخل گوش
- گوش درد خفیف
- سرگیجه یا احساس تعادل نداشتن
- بوی ناخوشایند از گوش
تشخیص انسداد جرم گوش
متخصص گوش ، حلق و بینی ماهر در تهران می تواند با استفاده از اتوسکوپ وجود جرم فشرده یا انسداد در مجرای گوش را مشاهده کند. گاهی جرم آن قدر سفت و چسبیده است که نیاز به ابزارهای تخصصی برای بیرون آوردن دارد.
روش های درمان جرم گوش
اگر جرم گوش شما تجمع پیدا کرده و باعث علائم آزاردهنده شده ، راهکارهای زیر برای درمان وجود دارد:
- استفاده از قطره های نرم کننده جرم گوش
- شست وشوی گوش
- برداشت توسط پزشک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر بهتر است حتما به پزشک مراجعه شود :
- کاهش شنوایی قابل توجه
- درد شدید یا مداوم در گوش
- ترشح چرک یا مایع از گوش
- سرگیجه شدید همراه با گوش درد
- وزوز گوش ناگهانی
- سابقه سوراخ شدن پرده گوش
- وجود سمعک یا دستگاه پزشکی در گوش
تأثیر جرم گوش بر شنوایی و کیفیت زندگی
تجمع جرم گوش ممکن است باعث کاهش موقت شنوایی ، احساس ناراحتی یا حتی اختلال در تمرکز شود. به ویژه در کودکان و سالمندان ، این موضوع می تواند باعث مشکلات ارتباطی ، خستگی زودرس یا احساس انزوا شود. با مراقبت مناسب و مراجعه به موقع ، می توان از بروز این مشکلات پیشگیری کرد.
