آنچه در این مقاله می خوانید
یکی از شایع ترین علل بروز گلودرد ، عفونت ویروسی گلو است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. این نوع عفونت باید از گلودرد باکتریایی و به‌خصوص گلودرد استرپتوکوکی متمایز شود، چرا که درمان آن ها کاملاً متفاوت است. در حالی که گلو درد باکتریایی نیازمند آنتی بیوتیک است، عفونت ویروسی گلو معمولاً خود به خود و با تقویت سیستم ایمنی بدن بهبود پیدا می کند. عفونت ویروسی ممکن است خفیف یا شدید باشد و بین سه روز تا دو هفته طول بکشد. علائمی مثل درد هنگام بلع ، سرفه ، گرفتگی صدا و تب خفیف در این بیماری دیده می شود. شناخت صحیح این بیماری و مراجعه به موقع به متخصص گوش و حلق و بینی کمک می کند از مصرف بی مورد آنتی بیوتیک جلوگیری شود و روند درمان طبیعی بدن تقویت گردد.
عفونت ویروسی چیست؟
ویروس ها ذرات بسیار کوچکی هستند که صدها بار کوچک تر از باکتری ها و قارچ ها می باشند. این عوامل بیماری زا با ورود به سلول های بدن ، فرآیندهای طبیعی سلول را مختل کرده و از آن برای تکثیر خود استفاده می کنند. در نتیجه سلول عملکرد طبیعی خود را از دست داده و تنها به ویروس در گسترش بیشتر کمک می کند. خوشبختانه اغلب ویروس ها تنها سلول های خاصی را هدف قرار می دهند. به عنوان مثال ، ویروس های تنفسی معمولاً به سلول های غشای مخاطی مجاری تنفسی حمله می کنند. سیستم ایمنی بدن معمولاً طی ۳ تا ۷ روز علیه این ویروس ها پادتن تولید می کند و علائم بیماری به تدریج فروکش می کند.
با این حال ، خطر اصلی در طول عفونت ویروسی ، تشکیل خلط زیاد در غشای مخاطی است که می تواند محیط مناسبی برای رشد باکتری ها باشد. همین امر احتمال بروز عفونت های ثانویه باکتریایی را افزایش می دهد. به همین دلیل تشخیص و درمان به موقع عفونت ویروسی گلو اهمیت زیادی دارد.
علائم عفونت ویروسی گلو
علائم این نوع عفونت بسته به ویروس عامل ، متفاوت است اما شایع ترین نشانه ها شامل:
- گلودرد تدریجی که معمولاً ۲ تا ۷ روز طول می کشد.
- تب خفیف که در موارد خاص مانند ویروس اپشتین بار یا سیتومگالوویروس ممکن است شدیدتر باشد.
- خستگی و بی حالی که در برخی ویروس ها حتی هفته ها ادامه دارد.
- علائم تنفسی مانند آبریزش بینی ، گرفتگی بینی ، سرفه و عطسه.
- علائم چشمی یا پوستی مانند صورتی شدن اطراف چشم یا بثورات پوستی در برخی بیماران.
در کودکان ، ابتلا به ویروس کوکساکی A می تواند باعث بروز تاول هایی روی دست ، پا و داخل دهان شود. در بزرگسالان مبتلا به HIV نیز احتمال بروز زخم های دردناک در دهان وجود دارد.
🦠 تفاوت عفونت ویروسی و باکتریایی گلو
تشخیص تفاوت بین گلودرد ویروسی و باکتریایی اهمیت زیادی دارد زیرا درمان آن ها کاملاً متفاوت است.
در گلودرد ویروسی، علائم به تدریج شروع می شوند، تب معمولاً خفیف است و همراهی با علائمی مانند سرفه و آبریزش بینی مشاهده می شود.
در مقابل، در گلودرد باکتریایی، شروع علائم ناگهانی است، تب شدیدتر می شود و معمولاً با درد شدید و تورم لوزه ها همراه است. در این صورت می تواند نشانه ای از التهاب لوزه در کودکان یا حتی بزرگسالان باشد.
درمان های خانگی عفونت ویروسی گلو
بیشتر موارد گلودرد ویروسی نیاز به درمان دارویی خاصی ندارند و با مراقبت های ساده در منزل قابل کنترل هستند. در این مدت استراحت کافی بسیار اهمیت دارد چرا که بدن انرژی زیادی صرف مقابله با ویروس می کند. برخی از بهترین راهکارهای خانگی عبارتند از:
- مصرف مسکن های خفیف برای کاهش درد و التهاب.
- نوشیدن مایعات گرم مثل دمنوش گیاهی ، سوپ و آب لیموی داغ.
- استفاده از خوراکی های خنک مثل بستنی یخی برای کاهش التهاب گلو.
- غرغره آب نمک ولرم روزی چند بار جهت ضدعفونی و کاهش التهاب.
- استفاده از بخور یا مرطوب کننده هوا برای جلوگیری از خشکی گلو ناشی از عفونت ویروسی گلو.
- پرهیز از دود سیگار و محرک های شیمیایی که غشای گلو را تحریک می کنند.
- مصرف آبنبات های مخصوص گلودرد (برای کودکان بالای ۴ سال).
درمان پزشکی عفونت ویروسی گلو
اگر علائم بیماری شدید یا طولانی شود ، مراجعه به پزشک ضروری است. به خصوص در مواردی که بیمار دچار تب بالا ، درد قفسه سینه ، مشکلات تنفسی یا خستگی شدید شود. پزشک پس از معاینه ممکن است داروهای ضد ویروس یا داروهای کنترل کننده علائم را تجویز کند. در دوره حاد بیماری که معمولاً سه روز اول است ، بدن با تولید آنتی بادی ها به مقابله با ویروس می پردازد. در این مدت باید اقدامات زیر انجام شود:
- مصرف داروهای ضد ویروس در صورت نیاز.
- کنترل تب با داروهای تب بر در صورت بالاتر رفتن دما از ۳۸/۵ درجه.
- نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کم آبی بدن ناشی از عفونت ویروسی گلو.
- تغذیه سبک و مقوی جهت تقویت سیستم ایمنی.
- استفاده از درمان های موضعی مانند غرغره یا قطره بینی برای کاهش علائم.
🌿 چند نکته مهم در درمان گلودرد ویروسی
- خوددرمانی نباید بیش از دو تا سه روز ادامه پیدا کند. اگر علائم پایدار ماند یا بدتر شد ، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
- در صورت مشکل در تنفس ، قطع صدا یا مشاهده علائم مشکوک مثل بثورات پوستی ، احتمال بیماری های جدی تری مانند سرخک یا سرخچه وجود دارد.
- سیگار و الکل در طول درمان باید کنار گذاشته شود چون التهاب گلو را تشدید می کند.
- مصرف غذاهای تند و نوشیدنی های اسیدی نیز باعث تحریک بیشتر گلو می شود.
- آنتی بیوتیک ها در درمان عفونت ویروسی هیچ نقشی ندارند و مصرف بی مورد آن ها تنها به مقاومت دارویی باکتری ها منجر خواهد شد.
سخن پایانی
عفونت ویروسی گلو یکی از رایج ترین علل گلودرد در کودکان و بزرگسالان است. این بیماری اغلب بدون نیاز به آنتی بیوتیک و تنها با استراحت و مراقبت های خانگی بهبود می یابد. با این حال ، نادیده گرفتن علائم یا درمان نادرست می تواند منجر به عفونت های ثانویه و عوارض جدی شود. بنابراین در صورت مشاهده نشانه های شدید یا طولانی مدت ، مراجعه به پزشک ضروری است. شناخت تفاوت گلودرد ویروسی و باکتریایی ، رعایت بهداشت فردی و تقویت سیستم ایمنی بدن بهترین راهکار برای پیشگیری و مدیریت این بیماری شایع است.
